Overzichtskaart VIP
Startpagina > Wandelen > Voettocht in Pajottenland
14. Bekkerzeel
Voormalig laatste dorpscafé
Geklasseerde pastorie van Bekkerzeel
Bij de kerk van Bekkerzeel staat alvast het mooiste buskotje van Vlaanderen: Tafelnapje, kussens, echte plastieken bloemen en zelfs een pispot is niet vergeten. Alleen gordijnen ontbreken nog.
> Onderweg tussen Asse en Bekkerzeel over Voettocht in Pajottenland lopen we een tijdje samen met het het lokale wandelpad Petrus Ascanus (11 km).
> Verderop daalt de VIP over een paadje dat aan beide kanten is afgepaald voor weiden. Hier klopt de routebeschrijving in de gids niet meer om de eenvoudige reden dat door de uitbreiding van een woonzone hier het landschap grondig is veranderd.
> Pagina 47 ". en kiezen dan links een graspad tussen de weiden, dat eventjes afdaalt om beneden een kiezelweg te dwarsen en opnieuw te klimmen, steeds tussen weideafsluitingen. Aan een alleenstaande woning volgen we mee naar links op klinkers en dan naar rechts met een asfaltweg, over een 100-tal meter. We bevinden ons in Bekkerzeel." , moet dus worden vervangen door: ".en kiezen dan links een graspad tussen de weiden, dat eventjes afdaalt naar een nieuwe woonwijk. Bij de eerste huizen gewoon rechtdoor (omhoog) over een nieuwe klinkerweg tot je even hogerop een oudere woning bereikt, mee links op klinkers en dan naar rechts met een asfaltweg over een 100-tal meter. We bevinden ons in Bekkerzeel.".
> De VIP gaat dus niet door het centrum van Bekkerzeel. Het loont toch wel moeite om even tot het centrum te wandelen.
De kerktoren waarop in grote cijfers het jaartal 1764 prijkt, is opgetrokken in een sfeervolle stijl. De graven zijn hier nog rond het kerkgebouw geschaard, iets wat we ook in de volgende dorpen zullen zien. Achter de kerk staat een mooi gerestaureerde pastorie. Als je even verder langs de pastoriemuur loopt, kom je bij de toegangspoort van de kasteelhoeve Hof Ter Zittert. Mocht je het bordje 'privé' niet gezien hebben bij het kasteeldomein, dan zal een agressieve hond je dat wel duidelijk maken met veel kabaal. Elders in de hoofdstraat zijn nog enkele mooi gerestaureerde oude huizen te zien. Bekkerzeel heeft best een karaktervolle dorpskern, hoewel een café of winkels ontbreken.
> Terug naar de VIP, die dus voor het centrum rechts afslaat, recht op het lawaai af van de autosnelweg E40 (Brussel - Oostende). Over een smal paadje en een strook bos steekt de VIP de Molenbeek over, loopt dan een tijdje parallel met de E40 langs landbouwwerkplaatsen en draait dan over een geasfalteerde weg de E40 over.
> Aan de andere kant van de snelweg daalt de weg al snel via een kapel af naar alweer een volgend dorp langs Voettocht in Pajottenland: Sint-Ulriks-Kapelle.
Bekkerzeel
> Dorpen met de naam -zeel of -zele hebben een oude geschiedenis (mogelijk 7de eeuw), aangezien het een Frankisch woord is voor nederzetting of woonst. Dat is niet anders met Bekkerzeel, dat wellicht ontstond vanuit het nog oudere moederdorp Asse.
> Mogelijk was de plaats waar het huidige kasteel 'Hof ter Zittert' staat ook de oorspronkelijke plaats van die Frankische inplanting, gelegen niet ver van de oude Romeinse verbinding tussen Asse en Elewijt. Bij dat hof kwam dan later een kapel die nog later vervangen werd door een kerk. Het dorp is dus waarschijnlijk gegroeid uit die Frankische hofstede.
> Bekkerzeel is over de eeuwen heen altijd een bescheiden dorp gebleven van slechts een paar 100 inwoners. Sinds 1976 is het weer deel van de gemeente Asse, tesamen met een pak andere dorpen in de omgeving: Kobbegem, Mollem, Bollebeek, Zelllik, Relegem, Asse-Ter-Heide, Asbeek, Walfergem en Krokegem.
> Met 2800 man vielen de Statisten en Vonckisten op 24 oktober 1789 de Kempen binnen onder leiding van kolonel van der Mersch. De Slag bij Turnhout werd in hun voordeel beslist en snel werden ook andere steden ingenomen. Op 18 december 1789 vindt de intocht in Brussel plaats. Snel raken de Vonckisten en de Statisten het echter grondig oneens over de politieke toekomst van de net uitgeroepen Verenigde Nederlandse Staten. Die verdeeldheid leidt tot mislukking en Oostenrijk kon enkele maanden later zonder veel tegenstand zijn gezag herstellen. Volgens sommige historici werd met de Brabantse Omwenteling wel een onafhankelijkheidssentiment opgewakkerd dat vele jaren later ook zou leiden naar de Belgische onafhankelijkheid.
Petrus Ascanus
> De naam Ascanus is in verscheidene benamingen in Asse terug te vinden, zijn naam is eigenlijk een verlatijnsing voor 'Pieter van Asse'. Wie was hij?
> Zijn echte naam was Pieter Van der Slachmolen en hij werd rond 1530 geboren te Asse. Hij was broeder van een Franciscanenorde te Gorinchem (Nederland). In juni 1572 werd dat klooster ingenomen door de watergeuzen. De Franciscanen werden gemarteld om hun katholiek geloof af te zweren en enkele weken later werden ze alle 19 opgehangen in een turfschuur bij Den Briel. Ze werden als christelijke martelaren zalig verklaard in 1675 en heilig in 1867.
> Petrus Ascanus was afkomstig uit de wijk Tenberg. Er staat daar een kapel die hem eert en ook een straat daar draagt zijn naam. De 11,5 km lange Petrus Ascanuswandeling, gemarkeerd en uitgetekend door wandelclub 'Manke Fiel', brengt je langs daar. Deze wandeling is overigens tesamen met het Kruisborrewandelpad de leukste uit de 9 lokale wandelingen rond Asse. Wandelbrochure bij het onthaal in het gemeentehuis van Asse.
Pastorie van Bekkerzeel & De Brabantse Omwenteling
> Net zoals de kerk en het kasteel is ook de pastorie beschermd. Ze werd gebouwd in dezelfde periode als de Sint-Godarduskerk, rond 1764. Bijzonder is dat in deze pastorie een belangrijke historische ontmoeting plaats vond. Op deze onopvallende plek werd de kiem gelegd van de Brabantse Omwenteling!
> De Brusselse advocaat Jan Frans Vonck leidde het verzet tegen de Oostenrijkse despoot Jozef II. Voor de verzameling van een legermacht tegen de Oostenrijkse bezetting zocht hij een ervaren en gelijkgezinde legeraanvoerder. Die vond hij in de gepensionneerde kolonel Jan Andries van der Mersch. Er werd afgesproken voor een geheime vergadering tussen de 2 en daarvoor werd de onopvallende locatie van de pastorij van de Vonckgezinde pastoor van Bekkerzeel gekozen. Van der Mersch kwam te paard afgezakt uit Dadizele en Vonck uit Brussel. Ze kwamen tot een overeenkomst die 29ste augustus 1789 te Bekkerzeel om een leger op de been te brengen. De plannen werden echter verraden enkele dagen later, Vonck kon nog op tijd naar Breda vluchten. Van daaruit werd dan het leger verzameld dat de Zuidelijke Nederlanden moest bevrijden.
Beschermde dorpskern
> In 2000 waren er plannen om naast de kerk van Bekkerzeel een modern hotelcomplex op te trekken. Dat was niet naar de zin van de Assese heemkring Ascania, die prompt een dossier indiende om kerk, kasteel en pastorij, evenals het dorpszicht rondom te laten klasseren als beschermd.
> De mogelijke inplanting van het hotel en de op komst zijnde dorpsklassering verdeelde Bekkerzeel in twee kampen. Enerzijds de inwoners die in die bescherming een erkenning zagen van het mooie dorpspatrimonium en andezijds inwoners die het niet zagen zitten dat voor elke verbouwing toestemming zou moeten worden verleend door de Commissie Monumenten en Landschappen.
> Het gemeentebestuur van Asse was voor de komst van het hotel en tegen de klassering van het dorpszicht, niet echt een verrassing als je ziet wat een knoeiboel ze er van maken in het centrum van Asse. De bouwpromotor van het hotel probeerde de Bekkerzeelse bevolking nog te paaien door ook een café aan het hotel te plannen (het laatste dorpscafé van Bekkerzeel sloot alweer lang geleden de deur) maar uiteindelijk werd het centrum volledig geklasseerd door de bevoegde minister in 2003.
VIP
205 km