> Een lange etappe die op verscheidene plaatsen kan gebroken worden. We hebben de Waalse GR verlaten en vanaf Troisvierges volgen we de gele ruiten van het Luxemburgse nationale pad 'Sentier du Nord'. Er zitten behoorlijk wat hoogteverschillen in het traject van vandaag. Daarbij volgen we de loop van verschillende rivieren: Woltz, Clerve, Wiltz en tot slot de mooie Sauer (Sûre). Een spoorlijn met bijhorende stations loopt als een rode draad door dit traject. Dit is een erg aangename etappe met talloze weidse uitzichten onderweg.

Barchon - Angleur / Angleur - Hamoir / Hamoir - Barvaux / Barvaux - Hotton / Hotton - La Roche-en-Ardenne / La Roche-en-Ardenne - Engreux / Engreux - Gouvy / Gouvy - Troisvierges / Troisvierges - Goebelsmühle / Goebelsmühle - Diekirch

> Het pad klimt over asfalt de stad uit, langs afweergeschut en een monument gerelateerd met WO II. Een kleinere asfaltweg op die zich omhoog werkt boven valleien waar mistslierten hangen. Een paar malen rechtsaf om dan af te dalen in een bosje met een weelde aan paddenstoelen. Vooral de honingzwammen parasiteren hier massaal op boomstronken en af en toe ook op levende bomen. Eens terug in een vallei verder over een grassig pad met aan de overkant de gebouwen van het klooster van Cinqfontaines (Fünfbrunnen), daartussen de spoorlijn Troisvierges – Clervaux en de rivier Woltz.

> GR57 loopt aan het oorlogsmonument links verder door het Beischend-bos. We dalen naar de vallei van de Woltz. Net voor de bosrand liep het Sentier du Nord op de T-kruising tot 2015 naar rechts. Dat is veranderd. Het traject vermijdt de volgende kilometers nu asfalt en loopt zal lopen over voor het Eislek Trail gedeeltelijk nieuw gemaakte paden. We gaan dus niet langer rechts maar wel links op die T-kruising en de gele ruiten zullen tot aan het treinstation van Clervaux verder in het spoor lopen van het Eislek Trail (wit golfje op blauwe achtergrond.

> Het pad kronkelt door meer stroken bos en bosranden en weiden. Door enkele poortjes. In een strook vochtig bos vind ik weer flink wat paddo’s. Het bos opent zich en het pad loopt nu langs een spoorlijn. GR57 steekt deze aanvankelijk niet over maar gaat aan een spoorwegovergang links om enkele honderden meters verder pas over de spoorlijn te lopen.
> Dit is Maulusmillen, een gehucht bestaande uit een handjevol huizen, gegroepeerd aan de spoorlijn. Vlakbij, maar niet langs het Sentier du Nord, ligt een camping. Aan het stationnetje stopt zowat elke 2 uren nog een trein. De naam van het gehucht heeft uiteraard te maken met de aanwezigheid (ook nu nog) van een watermolen op de Woltz. Het licht stijgende wegje dat volgt wordt al snel verlaten voor een trappenpad dat links steil oploopt naar bos waarin een raar oorlogsmonument staat.

> Even later kruisen we een verkeersweg Clervaux - Sassel ter hoogte van nog een oorlogsmonument. Verder over een paadje tussen bosrand en nieuw natuurgebied van natte hooi- en graslanden en we bereiken een in 2014 geplaatste wandelbrug waarover we over de Woltz en onder de spoorweg kunnen gaan.
> Het Sentier du Nord zal nu tot Clervaux de spoorlijn volgen, we lopen er af een toe een eindje verder van weg. De paden zijn ook hier voor een deel nieuw gemaakt voor het Eislek Trail. De Woltz verandert ongemerkt van naam. Tot Kautenbach is het nu de Clerf. Een trapje leidt ons een eind verder naar de verkeersweg en even later verlaten we het Eislek Trail om ter hoogte van het treinstation de brug over te steken en om daarna naar links verder te wandelen, richting centrum van Clervaux.

Klooster Cinqfontaines

° Het klooster van Cinqfontaines is gerelateerd met één van de donkerste bladzijden uit de geschiedenis van Luxemburg. In augustus 1941 vormden de Nazi's het voormalige klooster om tot een zogenaamd ‘rusthuis voor Joden’. Het was uiteraard een getto voor Joden die, naarmate de oorlogsmaanden vorderden, steeds minder rechten kregen, tot het klooster uiteindelijk een sluis werd naar de concentratiekampen van Theresienstadt, Auschwitz en Lublin. Voor 283 Joden was Cinqfontaines de opstapplaats van één van de treinen naar een uitroeiingskamp. Er bevindt zich aan het voormalige klooster nog een monument om deze vreselijke gebeurtenissen te herdenken.

Schüttbuerg (Schibberech)

> Bekend als het kasteel van Schuttbourg (Fr), Schüttburg (D), Schüttbuerg (Lux) en nog een dozijn variante schrijf- en spreekwijzen over de eeuwen heen. Hoewel ze de omgeving domineert als je de burcht bekijkt vanop de uitzichtpunten die we eerder passeerden, heeft ze nooit een rol van betekenis gespeeld in de militaire of politieke geschiedenis van Luxemburg.
> Moeilijk te tracen wanneer hier een eerste versterking was maar de burcht wordt voor het eerst vermeld in 1406, de bouwgeschiedenis van een echte versterking gaat dus terug tot minstens de 14de eeuw. De ligging en structuur duiden er op dat ze vooral bedoeld wat om een garnizoen soldaten te huisvesten en een controlende functie had, niet om rechtstreeks een lokale nederzetting te verdedigen.

Eind 16de eeuw werd de burcht herbouwd in een renaissancestijl (oa grotere openingen voor vensters) met behoud van oudere delen. Begin 19de eeuw moet ze echter in een dusdanige vervallen toestand zijn geraakt dat een deel werd verkocht als bouwmateriaal voor elders. De geruïneerde burcht vormde vanaf dan een gedroomd plaatje voor romantische landschapschilders.
> Vanaf 1936 werd aangevangen met restauratie om er een jeugdherberg van te maken. Die opende in de zomer van 1939 en dat viel te samen met de opening van het internationale wandelpad 's Hertogenbosch - Luxemburg. De vreugde was maar van korte duur. Tijdens de oorlogsjaren werd hij gebruikt voor de Hitlerjugend en in de eindfase van WO II werden de gebouwen door oorlogsgeweld zwaar beschadigd. In de jaren '50 van de 20ste eeuw werd grondig heropgebouwd en gerenoveerd. De burcht is sindsdien in het bezit van rijke families die de gebouwen niet openstellen voor bezoek.

> In de buurt van een calvariekruis loopt GR57 alweer de vallei uit en is het weer snel klimmen naar het plateau.
> Je komt op een kruispunt van kleine asfaltwegen ter hoogte van een kapel en een oud wegkruis uit de 19de eeuw. Hier ga je linksvoor verder, richting de kerktoren van Pintsch. Als je een camping wil of een treinstation kan je de groene driehoeken verder volgen, ze brengen je naar Kiischpelt (Wilwerwilz).

Monument SRA

° Op 21 maart 1945 vloog een tweemotorig vliegtuig van het type Lockheed Hudson met registratiecode FK-803 van Engeland richting Dresden.
° De zending was in opdracht van het Special Operations Executive, met als doel agenten te droppen achter de vijandelijke linies om te infiltreren en mee het verzet te organiseren. Sommige bronnen hebben het over slechte weersomstandigheden waarbij het toestel onverrichterzake moest terugkeren. Andere bronnen melden dat het toestel nog onderweg was naar Duitsland. Feit is dat de Hudson onderschept werd door een Amerikaans vliegtuig en verkeerdelijk werd geïdentificeerd als een vijandelijk toestel.
° De Hudson werd op een paar seconden in brand geschoten en stortte neer nabij de plaats waar zich nu het monument bevindt, niet ver van Maulusmillen.
° De commandant Helfer is er in geslaagd om zich te redden met zijn valscherm. De andere bemanningsleden kwamen helaas om.
° De crew bestond uit een Brits commando. De agenten aan boord waren van Belgische origine. Die samenwerking was niet uitzonderlijk. Belgisch militair personeel nam aktief deel aan militaire opdrachten vanuit Groot-Brittannië georganiseerd.
° 2 motoren, een deel van de vleugels en cockpit zijn nog ter plaatse te bekijken en werden hier samen gelegd. Recent werden de resten wat opgepoetst en werd er een hek geplaatst rond het wrak. Het grafmonument bestaat uit één graf waarrond 6 naamstenen.
° Over de ware toedracht van wat er gebeurd is bestaan nogal variante versies. Opheldering van de zaak zal wellicht pas gebeuren als de Britse oorlogsarchieven worden opengesteld.

> De dagtocht van vandaag is behoorlijk lang, 39 km zal ik afleggen als alles mee gaat. Dat wordt vroeg op in Troisvierges en doorstappen. Om 7 uur ben ik weg. Het gras is nog nat bedauwd. GR 57 passeert langs de camping. 100 meter eerder heeft GR57 de gele ruiten van het Sentier du Nord opgepikt.

> Vanaf deze etappe volg je de gele ruiten van het Sentier du Nord. Troisvierges en Goebelsmühle liggen aan een spoorlijn. Eén trein per uur, mogelijk moet je wisselen in Kautenbach. Andere stations die je tijdens deze etappe passeert zijn Maulusmillen, Clervaux, Drauffelt en Kautenbach. Deze etappe is dus makkelijk in te korten. Bevoorrading onderweg te Clervaux. Bevoorraad voor de rest van de tocht tot Diekirch! Campings in Troisvierges, Clervaux, Kautenbach en Goebelsmühle. Eindpunt Goebelsmüle is een gehucht met treinstation en een paar huizen. De meeste dorpen onderweg hebben nog een café.
Opgelet! Tussen Kautenbach wordt het Sentier du Nord van 2017 tot 2019 gedeeltelijk omgeleid omwille van spoorwerken ter hoogte van Giewelsmillen. Het tijdelijke traject is bewegwijzerd, loopt door het centrum van Schlindermanderscheid en is 2 km langer. Met een tijdelijke totaalafstand van 40 km en behoorlijke hoogteverschillen, overweeg je mogelijk toch om deze etappe in twee te delen.

> Volg de gele ruiten van het Sentier du Nord verder. Zo kom je dwars door Clervaux. Tijd voor wat stadsbezoek en om inkopen te doen.

> Het Sentier du Nord klimt snel de vallei uit, daarbij een paar bochten van de N18 afsnijdend. Via een asfaltweggetje (uitzicht op de abdij) klim je verder de vallei uit om zo het Baambusch in te trekken.
> GR57/Sentier du Nord loopt nu een hele tijd door een brede bosstrook zonder veel hoogteverschillen. Er zijn een paar grassige open plekken met zitbanken, net groot genoeg om er eventueel te bivakkeren. Na een half uur door dit bos is het even opletten om een kleiner bospad rechts niet te missen. Even krijg je een doorkijkje op de kerk van Drauffelt waarna het pad sneller begint te dalen om zo in de vallei van de Clerve een kruispunt van asfaltwegen te bereiken.

> Twee internationale paden lopen hier een tijdje af en toe tesamen met het Sentier du Nord. Het witte golfje is het symbool van het Maas - Rijnpad, een pad dat, zoals de naam zegt, de Maas- en de Rijnvallei verbindt over een afstand van 600 km door Frankrijk, Wallonië, Luxemburg en Duitsland. Het Ardennen-Eifelpad (groene driehoek) trekt door dezelfde landen over een afstand van 800 km.

Clervaux

° Clervaux kende net zoals andere burchtstadjes in Luxemburg zijn eerste bloei onder de feodale heersers van de middeleeuwen.
° Ook deze stad had erg te lijden onder de verwoestingen tijdens WO II. Het stadsbeeld van Clervaux bedriegt in feite een beetje. Wat je ziet in Clervaux is bijna allemaal gebouwd of heropgebouwd in de 20ste eeuw. De ligging en de harmonieuze witroze architectuur maken het toeristisch een interessante trekpleister.
° In het centraal gelegen kasteel (heropgebouwd na WO II) bevindt zich een VVV-kantoor en enkele musea, waaronder dat van de Slag om de Ardennen, een maquettetentoonstelling van alle burchten van het Groot Hertogdom en een fototentoonstelling.
° De hooggelegen abdijgebouwen met opvallend rood dak zijn gebouwd in 1910 in neoromaanse stijl. Je kan deze benedictijnenabdij ook gedeeltelijk bezoeken, er is een tentoonstelling over het kloosterleven. De weg naar de abdij staat aangeduid als je over het Sentier du Nord Clervaux binnen komt. De andere dominante kerk, met een dubbeltoren, dateert uit 1911.
° Clervaux heeft 2 campings en vele hotels. De trein verbindt Clervaux in noordelijke richting met Troisvierges en België en zuidelijk met andere plaatsen langs het Sentier du Nord.

> Voor de kerk van Pintsch daal je het prachtige valleitje in van de Pintscherbaach. Ter hoogte van een oud kruis (1711) heb je nog een mooi zicht over Pintsch. Het prettige valleiweggetje leidt je al snel Lellingen binnen, nog zo’n mooi dorpje met een minuscule kerk én een café.
> Na Lellingen is het weer uit met vlak wandelen. Na de laatste huizen neemt het Sentier du Nord rechts een pad dat steil de langgerekte Penzebierg oploopt. Als je de bocht van een asfaltweg bereikt neemt GR57 een bosweg links. Het pad blijft nu ongeveer op hoogte en er zijn een paar mooie uitzichten over Lellingen en het gebied waar je de vorige uren doorliep.

> Een tijdje later kom je plots voor het kasteel van Schüttburg te staan (privé), waarna het pad haaks rechts vervolgt. Hoewel het kasteel van Schüttbourg indrukwekkend oogt, had het weinig betekenis in de geschiedenis van Luxemburg.

> Dalen in de vallei van de Clerve en na de Moulin de Schüttbourg (privé) en een brug over de Clerve links een pad op dat door de vallei loopt. Het blijft niet lang vlak. Al snel is het weer klimmen geblazen om na de passage van nog een uitzichtpunt snel af te dalen naar Kautenbach, waar de Clerve in de Wiltz vloeit.
> Er is een café-resto in Kautenbach en een hotel, maar ook hier geen winkel.

> Ik besluit nog wat verder door te stappen, ik kan nog voor donker Goebelsmühle bereiken. Over asfalt Kautenbach alweer uit en weer krachtig klimmen. Als je een asfaltweg bereikt wordt de klim meer geleidelijk. Zo kom je op een uitzichtpunt over Kautenbach.

> Een langzame daling door een eenzaam stuk bos, tot de bodem van de vallei van de Girschterbaach wordt bereikt. Aan de andere kant van de beek loopt het pad nog even zachtjes omhoog. In de omgeving kan je in september de grote parasolzwam zien die hier een doorsnede tot 30 cm bereikt.
> Vervolgens moet het pad zich even langs de harde rotsen van Hoflay worstelen, een prachtig pad overigens. Net zoals de spoorlijn werkt het Sentier du Nord zich hier door de nauwe vallei om tot slot af te dalen naar het riviertje de Wiltz. Deze rivier mondt even later in de Sûre uit te Goebelsmühle. Over de asfaltweg dit dorp in. Er is daar enkel een treinstation en een camping, voor de rest stelt het dorp niks voor. Tot voor enkele jaren was er hier nog een café. Opgelet laatste 2 km. Omwille van spoorwerken is er van 2017 tot 2019 een aanzienlijke omleiding, bewegwijzerd, via Schlindermanderscheid en 2 km langer dan het normale traject!