Kassei van Huppaye
> Vanaf 1730 werd in de streek kwartsiet ontgonnen, als 'keihard' gesteente uitstekend geschikt voor kasseien. Straten en pleinen in steden als Tienen en Jodoigne werden er mee geplaveid. Met de komst van de spoorlijn en de industriële ontwikkeling in de 19de eeuw, vonden de kasseien van Huppaye hun weg in heel België en zelfs over de grens. Begin 20ste eeuw werden de kwartsietgroeven allemaal opgevuld. De groeven waren vooral ten zuiden van de dorpskern gelegen.

Hospitaalridders in Huppaye
> De Ferme Detienne is beter bekend als voormalige hoofdcommanderij Chantraine van de Orde van Malta. De Commanderie werd gebouwd rond 1175 door de ridderlijke orde van Sint-Jan (later de Orde van Malta genoemd omwille van hun verdedigende rol in de bescherming van Malta tegen de Turken). Via de kruistochten kregen de hospitaalridders van Sint-Jan een paneuropese uitstraling.
> Op de plek met de naam Chantraine vestigde de ridderorde hier te Huppaye een religieus centrum met ondermeer verblijfsmogelijkheid en verzorging voor pelgrims en andere reizigers. Uit die periode zijn vandaag enkel nog de verbouwde resten van een romaanse Sint-Jan-de-Doperkapel overgebleven.

> Chantraine groeide later uit tot een grootcommanderie, waaronder verscheidene 'bijhuizen' en hospitalen in Brabant vielen. De grootcommanderij van Chantraine stond zelf onder hoofdbestuur vanuit Frankrijk. Ze verwierven gronden in de streek waarop ze oogstbelastingen (tienden) hieven. Vanaf de 15de eeuw werd La Chantraine eerder een herenboerderij met brouwerij en werd de hospitaal- en ontvangstfunctie van minder belang. Behalve de Sint-Jan-de-Doperkapel dateren de meeste gebouwen uit de 17de-18de eeuw, inclusief een grote tiendenschuur.
> Vandaag ligt het gebouwencomplex er piekfijn bij, alles is streng gerestaureerd en voorzien van modern comfort. In zijn lange geschiedenis lag het er wellicht nog nooit zo steriel clean bij dan nu het geval is. Die doorgedreven restauratie werd uitgevoerd in opdracht van een rijk Nederlands-Vlaams koppel dat in de jaren '90 eigenaar werd en er sindsdien meer dan 1 miljoen € in investeerde. De site is niet openbaar toegankelijk.

Bedreigde kerk
> Let op de mooie klokvormige klokkentoren, hij diende als inspiratie voor de klokkentoren van een andere Waals-Brabantse parochie, Perwez. Eind 2011 ging de kerk van Huppaye dicht door veiligheidsproblemen. Jarenlange waterschade veroorzaakte onstabiliteit. Zelfs de klokken werden weg genomen uit gevaar voor instorting. Een geamputeerde kerktoren dus. Inwoners en parochianen hadden schoon genoeg van het getreuzel van het gemeentebestuur van Ramillies, waaronder Huppaye valt. Het dossier sleepte decennia lang aan. Ze startten eind 2014 een petitie om hun kerk te redden. In 2019 was het zover. Restauratiewerken begonnen en in 2020 kreeg de kerk zijn nieuwe toptorentje.

> Het eindpunt van deze etappe op GR 579, Avernas-le-Bauduin, ligt aan een GR-kruising met GR 564 (Kempen – Condroz). We kruisen daar in de buurt ook de verkeersweg tussen Landen en Hannuit. Je kan aan die weg een TEC-bus van De Lijn nemen naar Landen, daar de trein naar Tienen en dan een bus van De Lijn naar Geldenaken (Jodoigne). Zo kan je mooi eind- en beginpunt van deze etappe combineren. Precies wat ik deed.

> De kerk van Orp-le-Petit is niet meer in gebruik, het gebouw verkeert in slechte staat. Enkel het gotisch koorgedeelte en de sacristie zijn echt oud, 13de eeuws. Dat deel werd opgetrokken in beroemde witte zandsteen van Gobertange. De rest van het kerkgebouw werd eind 19de eeuw opgetrokken in neogotische stijl. Op het moment dat je dit leest is de toestand misschien helemaal veranderd. De kerk van Orp-le-Petit zou in 2015 worden afgebroken, het plan is om enkel het oude gotische deel te bewaren. Inmiddels is deze afbraak nog steeds niet begonnen, de gemeente Orp heeft blijkbaar het geld daarvoor nog niet gevonden, maar deze foto is er dus wellicht eentje voor de geschiedenis.

> Het is nog niet eens november maar mijn etappe begint vanuit Jodoigne met handschoenen en muts aan, het vriest zowaar. In de buurt van de St Medardkerk pik ik weer GR 579 op. Van daaruit kruisen we nog even niet de verkeersweg N29 (Tienen – Charleroi).
> Het langeafstandspad loopt eerst via wat achterafwegjes om nogmaals bij de N29 te komen en de verkeersweg dit keer over te steken. Een buurtpad en wijkstraat leiden naar een kasseiweg die licht stijgend uit de vallei klimt waarin we Jodoigne achterlaten. Hogerop gaat het langs bosjes en een veld vol fazanten, de weg wordt onverhard en gaat op een kruising bij een huis links naar en door het Bois du Haut Saint-Pierre.

> Het is hier in open veld op een hoogte van 125 meter bitterkoud, het voelt onwennig aan zo kort na een warme zomer. De eerste vrieskou van de herfst. Als het pad weer bos uitkomt, loopt GR 579 in een grote zachte bocht door open veld naar Huppaye toe. We lopen over kassei. Huppaye, waar we naar toe wandelen, was in het verleden trouwens bekend voor zijn kasseistenen.

> De kasseiweg slingert een tijdje door de velden, daarbij enkele zijwegen negerend, tot het pad tenslotte toch links gaat en over enkele mooie paden uitkomt in Huppaye bij een enorme vierkantshoeve.

> Verderop wandelen we over een graspaadje dat al snel de weg Huppaye – Autre Eglise bereikt. Hier splitst GR 579 alweer af van van de TBW-variant. Rechts dus, langs de Ferme de Grand-Château, alweer een herenboerderij met een lange geschiedenis (minstens sinds de 14de eeuw). De huidige gebouwen zijn 17de-19de eeuws. Dadelijk links over een graspad dat kort daarop bij de oude spoorlijn 142 komt, nu RaVel 2 (Tienen – Namen).
> GR 579 loopt hier rechtdoor over een graspad en daalt licht in een beekvallei om de Sint-Pieterskerk (1845) van Molembais-St-Pierre te bereiken. Kort voor de dorpskerk passeer je aan de rechterzijde een bron, zoals bijna overal in Waals-Brabant is het bronwater officieel ondrinkbaar.

> Hier ontmoet GR 579 voor de zoveelste keer de merktekens van de Tour du Brabant Wallon, of meer precies een variant traject van die route. We lopen er weer een tijdje mee te samen. Een geasfalteerd pad volgt hier de beek Ruisseau St Jean langs de mooi gelegen classicistische kerk (1766) van Huppaye.

> Over enkele kerkwegels wandelen we weer snel Molembais uit om wat verderop even de betonweg naar Enines te volgen naar rechts. Niet voor lang, een veldweg links brengt ons weer in open landschap. Bij een kruispunt van paden neem je links een pad dat mogelijk sterk overgroeid is met grassen, netels en bramen. Nu, in de herfst viel het nogal mee, het was alleen wat uitkijken om er niet met te natte voeten uit te komen van de inmiddels ontvroren dauwdruppels.
> Dit pad leidt in een lichte draai naar de verkeersweg N240 (Hannuit – Geldenaken). Bij de kruising staat een mooie staafkapel. Aan de andere kant even langs het erf van een pikdorserbedrijf om rechts mee te draaien in het gehucht Le Saussoy over een stijgende weg die overgaat in een hol pad. Bij een kruispunt van paden links een veldweg volgen. Onderweg mooie uitzichten over rollende heuvels, kleine bosjes en kerktorens aan het horizonlijn.

> Bij een eenzaam gelegen nieuwe woning rechts een gekasseid paadje nemen dat afdaalt naar een beekvalleitje waarin het dorp Nodrenge is gelegen. Een erg stil dorp waarin niet veel te beleven valt, het lijkt er nogal doods. Geen rustbank maar de maag knort, dan maar picknicken op de kerktrappen, in de zon en uit de koude wind.

> Over een asfaltwegje wandelen we weer stil Nodrenge uit. Verderop volgt een lang traject door de velden, de veldweg was aanvankelijk nogal kapot gereden door landbouwvoertuigen, verderop betert het. Onderweg passeer je rechts een wat moerassig gebied in de beekvallei van de Fontenelle, het komt ’s zomers vrij droog te staan. Riet, lisdodde en wilgen voelen zich in deze natte omgeving thuis.
> Uiteindelijk bereik je een kruispunt met een gebetonneerde veldweg. Alweer opletten voor de verwarring met de oude markeringen van de Tour du Brabant Wallon. Rechtdoor en afdalen over een schaduwrijk pad dat ooit is verhard geweest met asfalt. Het daalt naar de vallei van de Kleine Gete. De N279 (Orp-le-Grand – Jauche) kruisen en aan de overkant naar de Kleine Gete dalen. De weg loopt letterlijk in de Kleine Gete, maar er is een voetgangersbrugje om je er over te helpen. Aan de overkant even klimmen door een bosje, door een oude spoortunnel en links omhoog draaien.

> De oude spoorwegbedding van lijn 147 (Landen – Tamines) op, sinds de jaren '00 een gebetonneerd RaVelpad. De TBW loopt richting Jauche over deze RaVel, GR 579 daarentegen volgt de tegenovergestelde richting, naar Orp-le-Petit. Bijna 2 km verder houdt de RaVel plots op, inmiddels zou je het traject verder gebetonneerd moeten aantreffen. Via een trappenpaadje geraak je van de spoorbedding naar beneden, om schuin tegenover een andere weg te nemen. Verderop rechts om Orp-le-Petit binnen te lopen over een steegje dat onder een kleine spoorwegbrug loopt.

> In het centrum van Orp-le-Petit kun je even uitblazen op één van de bankjes van het dorpsplein. Er is hier een GR-wandelwijzer waarop naast de richting van de hoofdroute ook een verbindingsroute naar Hélécine (Heilissem – GR 128) evenald de GR 127 Tour du Brabant Wallon is aangeduid.
Heb je na al die boerendorpen zonder winkels bevoorrading nodig dan moet je de weg naar Orp-le-Grand volgen, dat ligt wel nog een kilometer verder via de verbindingsroute van GR 579.

> Vermeldenswaard is ook dat Orp-le-Petit een lokale specialiteit heeft: de groene pens. Behalve varkensvlees en kruiden is in een groene pens ook een derde boerenkool en groene kool gedraaid. Er is zelfs een Broederschap van de Groene Pens, die waakt over de kwaliteit van de groene pens...

> De hoofdroute van GR 579 loopt nu verder langs de Kleine Gete, met aan de overkant alweer een enorme vierkantshoeve, een schitterend gebouw, La Grande Ferme. Die boerderij herinnert ook aan het gegeven dat het huidige Orp-le-Petit oorspronkelijk een stuk groter was dan wat nu Orp-le-Grand is. Hier waren de heren van Orp eeuwenlang gevestigd, tot ze eind 18de eeuw verhuisden naar een nieuw kasteel in Orp.
> Pas enkele bruggen verder steek je de Kleine Gete weer over. Verderop volgt GR 579 een prachtig graspad tussen populieren en de Henri Fontainebeek. In de schaduw van haagbeuken verlaten we ongemerkt de provincie Waals-Brabant. De 70 km die ons nog rest van GR 579 zal grotendeels door de provincie Luik lopen.
> Rechts in de verte zien we de watermolen van La Caïade, gelegen op de Henri Fontainebeek. Vanuit deze kant ziet de watermolen er in slechte staat uit, het overslagrad heeft duidelijk betere tijden gekend. Het molengebouw is vandaag een woning waarin de molenmechaniek helemaal is geïntegreerd. De molen dateert wellicht uit de eerste helft van de 19de eeuw.

> Als het mooie pad een verharde weg bereikt, gaan we even links en dan rechts een stijgende veldweg op. We lopen dus niet door het dorpje Petit-Hallet. Boven op het plateau moet je rechts over een sinds 2007 nieuw aangelegde veldweg van tweesporenbeton. Bij een vijfsprong neemt GR 579 rechtsvoor een veldweg die nog niet was gebetonneerd maar misschien is dat inmiddels wel gebeurd. Deze veldweg wordt hogerop hol en gaat dalen naar Grand Hallet.
> Via de hoofdweg door het dorp en een paar buurtpaden kom je bij de stoere Sint-Blasiuskerk van Grand Hallet. Nogal wat pelgrims vonden vroeger hun weg naar deze kerk, Sint-Blasius werd er aanbeden tegen keelpijn en andere keelkwalen. Dat ging gepaard met een zegenspreuk en met een ceremonieel waarbij twee brandende kaarsen kruiselings voor de pijnlijke keel werden gehouden.

> Over een stijgend asfaltwegje dat hogerop scherp naar links draait, raak je verderop even een grotere weg. Dadelijk rechts hier over een veldweg die naar de drukke N64 (Tienen – Hannuit) loopt. Aan de overkant van deze weg rechtdoor over een paadje door de vallei van de Henri-Fontainebeek, dat onder water kan staan in een natte periode. Eventueel moet je hier je toevlucht zoeken onder de pinnekesdraad van de weide vlakbij. Ook verderop kan het pad nog onder water lopen.

> Rechts voor de kerk verder en over enkele buurtpaden het dorp weer uit. Daarbij passeer je rechts een enorme witgekalkte vierkantshoeve, de Ferme Favart, ook bekend als de Ferme Binard, woning van de aristocratische familie Osy de Zegwaart.

> Langs een golfveld kom je uiteindelijk uit in het volgende dorp, Avernas-le-Bauduin. Bij een vijfsprong van asfaltwegen kruist GR 579 het langeafstandspad Kempen – Condroz, GR564. Er staat hier een wandelwijzer.

> We begeven ons naar de kerk en een grote hoeve. Even daar voorbij is rechts een bron, het water werd na universitaire testen in 2006 echter onveilig bevonden als drinkwater door de aanwezigheid van bepaalde bacteriën.
> De asfaltweg moet je verderop verlaten voor een pad naar links richting de drukke N80 (Landen – Hannuit). Deze expresweg bereik je na links een klein paadje te hebben genomen. Bij de N80 eindigt mijn etappe. Hier kan je per TEC-bus weer in het treinstation van Landen geraken.