> Een vroege zon zet de ochtenddauw op Gesves' Route 66 meteen aan het stomen. Veel vogelgefluit kondigt het begin van een mooie lentedag aan. Tijd om in te pakken en mijn overnachtingsbivak Triskele weer spoorloos achter mij te laten. Op zoek over het Sentier d'Art naar meer land art-kunstwerken vandaag.

> Ook hier volgt het Sentier d'Art sinds 2019 een nieuw traject. We steken de hoofdstraat in het centrum ongeveer rechtdoor over via een draaiend pad door een grasland dat al snel een bomenrand gaat volgen. We dalen tot halverwege de Fonds de Gesves. Vreemd dat ik dit paadje niet terugvind op topokaarten. Nochtans een zeer mooi pad. Naar links dan om een tijd dezelfde richting aan te houden langs oude opgeschoten haagbeuken.
> Het volgende kunstwerk heet ons 'Welcome', werk van de Italiaanse Marisa Merlin. De ronde vorm waarin meer dan 20 stoelen door middel van wilgentakken met elkaar zijn verbonden, versterkt het gevoel van eenheid en samenhoren tussen mens en natuur.

> Route 66 stijgt licht op de valleiwand van de Samson naar het centrum van Gesves. Steeds rechtdoor over het prettige, schaduwrijke graspad tussen lover tot we de straat Ry del Vau bereiken. Links daar en na 100 meter rechts stijgen tussen voormalige schoolgebouwen, een speeltuintje en een overdekte picknickbank tot achter het gemeentehuis van Gesves.
> In wijzerzin rond de administratieve gebouwen en zo arriveren we in het eigenlijke centrum van Gesves (rustbanken, infoborden, superette, slager, pizzeria, enz).

> Verder over het mooie, oude paadje door de Fonds de Gesves. We komen uiteindelijk op een verhard wegje (Inzeculot) en gaan er naar links. Wat verder naar rechts meedraaien om daarna via een doorsteekje op de Chaussée de Gramptinne te komen. Deze hoofdverkeersweg door Gesves voorzichtig oversteken, aan de andere zijde vinden we een paadje dat stijgt naar het gehucht Surhuy. Daar nemen we bij een hoge bakstenen electriciteitscabine een wegje rechts. Het loopt in het verlengde al snel uit op een graspad, dat door een collectieboomgaard loopt, aangelegd met steun van het landbouwinstituut van Gembloux.

> We nemen het prettig graspad dat rechtdoor langs de boomgaard loopt. Een eind verder maakt dit pad een brede bocht naar links, daarbij licht dalend. Op het einde scherp rechts, we dalen verder over een stenig pad, opnieuw richting Samsonvallei. Aan onze linkerzijde een kunstwerk van Fête de Mai uit 2007 'Sur le mur j'écris vos noms' van de Belgische kunstenaars Paul Tellier en Nicole Gere. Na 10 jaren is het wat overgroeid en bemost. Een werk dat de gruwel van WO II en de Nazi-vernietigingskampen lijkt te herdenken. Kort daarna aan rechterzijde 'Le mûrier', oorspronkelijk (in 2007) was een van de bomen wit geverfd, nu blijven enkel nog de rode letters in de bomen over.

> Vooraleer je weer beneden in de vallei van de Samson bent, neem je op een V-splitsing rechts een pad dat hoogte houdt en naar de voormalige industriële steengroeve Bouchat van Bizonzon loopt.

> Best wel bijzonder dat vervallen industrieel erfgoed, haast kunst dat uit verval ontstaat en beslist iets voor urbex-fotografen! Bovendien niet eens zo illegaal om de industriële site te bezoeken, aangezien hier ook gemarkeerde wandelpaden lopen, waaronder Les Sentiers d'Art. Voor veiligheid blijf je wel best op het pad. Sinds 1974 is de economische aktiviteit hier stilgevallen. Sindsdien eist de natuur weer zijn rechten op, de site is dan ook ter hoogte van de steengroeve van enig biologisch belang, met name voor hagedissen en hazelwormen op de rotsen en padden en salamanders in de meer natte delen van de mijnsite.

> Ook Sentiers d'Art loopt dus dwars door dat industrieel complex van Bizonzon en daalt via een paar trappen naar de Rue des Carrières. Je wandelt op die verkeersweg even links.

> Wat verder vind je rechts een pad over privé-grond (maar toegankelijk) dat je over de Samson voert. Daarna dadelijk nogmaals rechts een ander pad op, dat bij een boomzagerij links verder loopt. Volg hier goed de bewegwijzering. De route stijgt nog even door het Bois de Faya en daalt daarna in enkele kronkels weer naar de vallei van de Samson.

> Beneden kom je langs een werk van Fête de Mai, 'Mai trop Gesves' van Jerome Lagrange. Een werk uit 2011 dat je ongetwijfeld doet denken aan een van de Parijse metrostations uit de art nouveau-periode.

> We volgen nu de Samson even en bereiken een brug ter hoogte van de verkeersweg N942. Opgelet, niet het paadje nemen dat verder de Samson volgt! Dus ook niet de wandelroute die is gemarkeerd met een groene bol verder volgen. Je moet tot op de verkeersweg N942 en deze naar links kort even volgen. Neem dan aan de overzijde de straat die naar het gehucht Les Forges stijgt en neem onderweg de eerste straat links om alweer te dalen richting N942.

> Voor je echter weer bij de verkeersweg N942 komt, neem je rechts een bospad dat wat op en af parallel gaat lopen met die N942, tot je een kleine parking bereikt, waar de N942 de Samson kruist. Hier trekken we het natuurgebied Carrière d'Inzéfond binnen en het uitgestrekte Bois de Gesves over een aanvankelijk breed pad. De Samson stroomt nu aan onze linkerzijde.

> Het Bois de Gesves is een van de grotere bossen in de Condroz, zowat 400 hectaren bos. Het scheidt Gesves met Faulx-les-Tombes. De hoogteligging varieert van 170 meter in de beekvalleien tot 280 meter op de hoogste delen.

> Zo bereiken we een grote rustplaats, de 'aire de piquenique d'Inzéfond' (ook hier was vroeger een open steengroeve) met mogelijkheid om vuur te maken maar niet om er te bivakkeren en dat ondanks de grote, uitnodigende 'pelouse' ernaast!

> In dezelfde richting verder over een mooi pad. Na 50 meter een volgend kunstwerk van Les Sentiers d'Art dat in 2018 werd geplaatst. 'Arbres Poumons' van Michiel Verstraten en Shirin Azad. Het werk accentueert de rol van bomen als longen van de natuur.

> Nog iets verder langs het valleipad een plek waar al eens wild wordt gekampeerd (hoewel je toch goed het autolawaai hoort aan de overkant van de Samsonvallei en het hier dus ook niet zo rustig is). Ik neem er even een rustpauze en een kleine ijsvogelvlinder denkt er net hetzelfde over (of zit ik in zijn territorium), hij komt even later zelfs even pauzeren of poseren op mijn knie!

> Sentiers d'Art volgt verder het Sentier d'Inzéfonds, maar op een gegeven moment verlaten we het valleipad en de lokale wandelroutes om rechts voor een pad te kiezen dat via een droge beekvallei uit de Samsonvallei klimt. Je volgt hier ook de markeringen van een ruiterpad (oranje cirkel op witte achtergrond). We stijgen stevig de vallei uit. Het pad draait wat naar rechts en op een T-splitsing gaan we links met het ruiterpad.

> Dit iets bredere pad eindigt 10 minuten later op een nog bredere bosweg, waar we rechts gaan. Op dat punt komen we opnieuw langs een kunstwerk van La Fête de Mai. "Cathédrale de Lumière" (2018) van de Belgische Véronique Roland is een werk uit glas, cortenstaal en hout dat zowel natuurlijke bomemkathedralen als mensgebouwde kathedralen huldigt.

> Het is geen toeval dat we rond Gesves zoveel land art aantreffen. Gesves is immers de bakermat in de Condroz van deze land art-projecten. Hier begon het allemaal in 2001. In het Bois de Gesves en het gebied rondom is trouwens nog heel wat andere landschapskunst te vinden van vroegere jaren, waar we niet langs wandelen over Les Sentiers d'Art. In 2018 werden alleen al te Gesves een vijftal kunstwerken toegevoegd, in het kader van Les Sentiers d'Art maar ook voor de lokale luswandelroute van Gesves (gemarkeerd met een gele rechthoek).

> Naar rechts dus ter hoogte van de "lichtkathedraal". Deze brede bosweg loopt verderop langs het boswachtershuis en even later komen we weer bij bewoning, aan de andere zijde van Gesves. We gaan op dat punt links, 'Pré d'Amite of Damide' / 'Rue Féchaire'.

> Langs de Rue Féchaire, op de linkerzijde, passeren we langs een leuk rustplekje met rustbank en oude (nog werkende) dorpspomp. Hier werd in 2018 het kunstwerk "Chère Terre" gemaakt door de Belgische Anne Krug. Met zowel artificiële als natuurlijke materialen wil de kunstenares het verhaal vertellen van onze aardbol: dialoog in verscheidenheid maar ook verbondenheid van alle mensen met de natuur.

> We negeren enkele aftakkende straten, rechtdoor over de Rue Fechaire tot aan de verkeersweg Faulx-les-Tombes - Gesves. We gaan kort links die weg op tot voorbij het verkeersbord dat waarschuwt voor overstekende herten. Rechts een onopvallend bospaadje op. Na 300 meter opnieuw een merkwaardig kunstwerk van La Fête de Mai.
> De Nederlandse kunstenaar Arno Arts heeft hier in 2017 een 'arbre mobile' geplaatst, een huisje op wielen, dat wat op een strandcabine lijkt (of is het een 'Hollandse sleurhut'?), waaruit een kaarsrechte levende beuk oprijst via de schouw. Leuk gevonden, er zit soms best wat humor in de Land'Art van Vagabond'Art. Een mooi plekje om te genieten van de omgeving. Het pad verbreedt en bereikt weer de bosrand. Niet de straat nemen maar een pad in de bosrand.

> Amper 3 minuten na het vorige land art-kunstwerk komen we opnieuw langs een creatie. Een bijzonder werk van de Franse Caty Laurent, geplaatst in mei 2018. "Sans Entrave" (Onbelemmerd) hangt deze vogel, gemaakt uit vele leistenen plaatjes, in de lucht. In de wind wiegen ze wat lichtjes heen een weer. Een delicaat werk, amper was de Franse artiste vertrokken of het kunstwerk had door stormwind meteen schade opgelopen. Inmiddels is dat weer hersteld, moge de vogel het nog onbelemmerd lang volhouden.

> Wat verder eindigt het kronkelend pad weer op een open plek in de buurt van de Provinciale paardenrijschool van Gesves. Hier takt de lokale luswandeling van Fête de Mai (markering gele rechthoeken) af van Les Sentiers d'Art. Sentiers d'Art vervolgt in dezelfde richting. We pikken een bomenleerpad op en volgen het gedeeltelijk om het wat verderop weer te verlaten.

> In een oostelijke uithoek van het uitgestrekte Bois de Gesves, of beter net er buiten, treffen we een volgend kunstwerk aan, 'Intersection' van Aris de Bakker en Karola Pezarro. Ook hier waren Nederlandse kunstenaars aan het werk. Met levende wilgentakken zijn hier takkentunnels gemaakt die een kruispunt vormen. Levende takken, zodat je de volgende jaren wellicht een 'groen kruispunt' krijgt.

> Maar een grotere verrassing was een ander levend kunstwerk dat zowaar mijn pad kruiste: een everzwijn! Een kanjer van een keiler, wellicht een solitair mannetje op de dool. Hoewel dat wild varken op slechts 30 meter van mij liep, bleek hij mij niet waar te nemen. Ze hebben blijkbaar niet zo'n goed zicht en wellicht zat ook de wind wat verkeerd om geursporen op te vangen. Beter zo, liever geen last met wilde zwijnen.

> Even backtracken vanaf de wilgentakkenconstructie, Sentiers d'Art volgt nu de bosrand verder in westelijke richting, eigenlijk ook nog steeds in het spoor van het bomenleerpad. We verlaten dat educatief pad als het bij een breder pad komt en kiezen op dat punt ongeveer rechtdoor voor een ruwer bospaadje, dat nog steeds in de bosrand blijft lopen. Het bereikt een oude stenige weg, die we naar rechts zullen volgen.
> We lopen meteen door een open landschap van door bos omsloten akkers om daarna weer langs een bosrand te lopen. Gradueel draaien we van een noordelijke koers naar een resoluut oostelijke koers.
> De steenweg botst dan verderop tegen een bareel, daar gaan we links om op het einde bij een kasteeldreef te komen ter hoogte van een staafkapel tussen linden. We gaan deze dreef een 100 meter naar rechts op om dan links en met een kleine uitwijking weer het bos in te wandelen over een kronkelend pad.

> Verderop bij een bosrand staat een kunstwerk dat in 2016 werd geplaatst, 'alis volat propiis' of 'op eigen vleugels', van Fiona Paterson. Voilà, plaats jezelf achter de vleugels en beeld je in dat je je vleugels uitslaat en dat natuurkrachten je meenemen op een fantasietocht.

> Sentiers d'Art zelf blijft op de grond en slaat zijn vleugels uit naar rechts op dit punt, we stijgen wat (zonder van de grond te komen) en passeren langs het bospad een volgend kunstwerk (2011) van Valerie et Thierry Teneul aan onze rechterzijde. Een werk gewijd aan de Noordafrikaanse romanschrijver Apuleius, die in de tweede eeuw leefde en in het Latijn schreef. Het personage in zijn bekendste werk 'De Gouden Ezel' veranderde van mens in ezel en omgekeerd, een tweedeling die ook in het werk wordt weerspiegeld.
> Allemaal leuk om je fantasie te laten gaan maar de tijd kent geen respijt, de avond breekt aan, ik moet nog wat doorstappen om straks niet in het pikkedonker terecht te komen. Geen zin om mijn voorziene slaapplek op de tast te moeten zoeken! Het bospad arriveert op een straat van het gehucht Labas, dat tot Haltinne behoort. We nemen de Rue Labas naar links maar kiezen al na 100 meter rechts een andere straat (Rue du Manoir). Die straatnaam verwijst naar een oud versterkt gebouw met toren waar we langs wandelen, van origine de resten van een oude vesting uit de 15de eeuw of vroeger, maar sterk gewijzigd in de 17de en 18de eeuw.

> De Rue du Manoir stijgt eerst en daalt dan weer om na een kruising rechtdoor te lopen als graspad. Dit pad was aanvankelijk niet onderhouden en bovendien overgroeid, geen doorkomen aan. Voor het Sentier d'Art werd het echter opengemaakt. Het is nu een prettig hol graspad dat verderop via een paar overstapjes een weideperceeltje kruist. Daarna loopt het in dezelfde richting verder, er is een doorgang gemaakt tussen hoog opgeschoten bramen. Zo arriveer je op een straat van het dorpje Strud. Je gaat er rechts en kort daarna, ter hoogte van een 'pseudo-kasteeltje', scherp rechts. Dit weggetje loopt verderop uit in een steenslagweg langs een bosrand boven de vallei van de Strouvia-beek.

> Het pad is 's zomers afgeboord met ondermeer bloeiende marjolein, die massa's vlinders aantrekt. Na enkele honderden meters langs de bosrand lopen we links de smalle bosstrook binnen om meteen bij een volgend kunstwerk te arriveren, La Funambule (De Koorddanser). Een werk van Paul Tellier, hier geplaatst in mei 2016.

> Nog even doorstappen om op mijn slaapplek terecht te komen in een ander kunstwerk. Amper 100 meter voorbij de Koorddanser, op de top van de beboste heuvelkam, komen we bij 'Sous son aile', een werk van Christian Lagrange. Hier slaap je inderdaad onder de vleugels van een grote vogel, al is het echt wel een heel klein plekje. Qua originaliteit wel onklopbaar!

> Onverwacht tref ik 100 meter verder nog een kunstwerk aan, eneneens gemaakt in 2019: 'Loeufre', een franstalige woordspeling van 'kunstwerk' (oeuvre) en 'ei' (oeuf). Het blijkt een realisatie te zijn van 'Les jeunes de la pommeraie' uit Faulx-les-Tombes, een dorp van Gesves. Een gigantisch ei, opgetrokken in op dat moment nog drogend leem-stro.