Startpagina > Wandelen > Kustwandelroute




Aard van de paden
W A N D E L I N F O
Kaart, gids , GPS
Bewegwijzering
Bewegwijzering Kustroute
Standaard-markering (geel/rood). Richting- of padverandering. (In dit vb afslag naar rechts) Andreaskruis: Verkeerd pad.

Kustroute versus Wandelnetwerk 'Kustwandelroute'
Openbaar vervoer
Beste wandelperiode
> Er zijn een reeks paden bij die slechts tijdelijk of helemaal niet toegankelijk zijn met een hond. Het betreft vooral passages door natuurreservaten. De toegang tot stranden met een hond is vaak beperkt of verboden tijdens het toeristisch hoogseizoen. Op rustigere momenten worden ze vaak wel toegelaten onder voorwaarden of soms mogen ze zelfs los lopen. De reglementering verschilt van kustgemeente tot kustgemeente en van de periode tijdens het jaar of tijdens de dag.
> Te Oostende maakt de Kustroute gebruik van de gratis veerdienst tussen de haven en het centrum. Overzet bijna nonstop van pakweg zonsopgang tot zonsondergang. Indien de overzetboot niet zou varen kun je via het knooppuntennetwerk rondwandelen, dat betekent wel 3 kilometers extra.
> Ook te Nieuwpoort is er een overzet, tussen Nieuwpoort-Bad en de oostelijke oever van IJzermonding. Dit overzettraject maakt echter geen deel uit van de Kustroute en er wordt enkel in weekends, op feestdagen en in vakanties gevaren.
> De Kustroute volgt grotendeels een deeltraject van GR 5A, en die is gemarkeerd met het klassieke systeem van witrode streepjes. GR 5A vormt eigenlijk een grote wandellus door Vlaanderen van maar liefst 570 km. De Kustroute volgt hiervan zowat 58 kilometers die langs of parallel met de kust lopen. Als je komende uit het Calmeynbos te De Panne het Westhoekreservaat betreedt, dan bereik je een GR-kruispunt.
> De Kustroute valt te samen met de Europese wandelweg E9 (Cabo São Vicente - Estland). Het deel tussen Oostende en het Westhoekreservaat van De Panne is ook onderdeel van een andere Europese wandelweg, de E2 (Schotland - Nice).
> Het is haast niet mogelijk om verloren te lopen maar (met name bij wandelen over het strand en in de duinen) is het soms wel opletten om niet verkeerd te lopen. In dat soort omgeving is regelmatige bewegwijzering niet steeds evident.
> De markeringen zijn in twee richtingen aangebracht, je kunt dus de Kustroute ook in de riching De Panne - Wenduine afleggen. Voor het onderhoud van de bewegwijzering staan geen stadsdiensten of gelijkaardigs in. Het zijn vrijwilligers, ihb enthousiaste wandelaars, die de bewegwijzering onderhouden.
> De afsplitsing E2/E9 valt te samen met de splitsing GR 5A / GR 120 du Littoral in het Westhoekreservaat. Te Oostende is die afsplitsing niet gemarkeerd. E2 eindigt daar in principe bij het treinstation / ex-ferryhaven en loopt verder vanuit Dover. Deze E-wegen hebben in Vlaanderen geen aparte bewegwijzering.
> Aan de Vlaamse kust bestaat ook een knooppuntenwandelnetwerk, zelfs over een dubbel traject: een traject langs de kust of over het strand + een parallel traject in of achter de duinen of door het hinterland. Je kunt de bordjes met knooppuntnummers volgen in lijn, als een langeafstandsroute. Verbindingstrajecten verzekeren een vlotte combinatie tussen de twee parallelle lijnen. De GR-Kustroute daarentegen volgt slechts één (eigen) lijn, vaak samenvallend met knooppunten.
> Algemeen bekeken volgt de GR-Kustroute echter een afwisselender traject, het meest aantrekkelijke. Het wandelnetwerk dan weer bestrijkt de hele kustlijn, van De Panne tot Knokke, waar de GR oostelijk slechts tot aan Wenduine raakt. Over het wandelnetwerk 'Kustwandelroute' bestaat een handige pocketbrochure met duidelijk routeverloop.
> Makkelijker kan haast niet: de Kusttramlijn loopt over de hele kust, van Adinkerke - De Panne tot Knokke met 68 haltes. In het toeristisch hoogseizoen rijdt er om de 10 minuten een tram, daarvoor en daarna elke 15 minuten en 's winters om de 20 minuten. Voor 8 uur en na 18 uur is de frequentie van doortochten lager.
> De Kustroute loopt over de meest gevarieerde soort wandelpaden. Van wijkstraten, tot strand en duinenpaden. Loop je over de stranddijk dan kun je er meestal ook voor kiezen om op het strand zelf te lopen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Franse Opaalkust, ben je voor deze Kustroute niet echt gebonden aan de getijden wat de toegankelijkheid tot het strand betreft.
> Op de paden door de duinen kan het zand zeer mul zijn. Proberen om hier je gemiddelde wandelsnelheid op peil te houden is hopeloos. Neem je tijd en doe het ploegwerk door de duinen rustig aan, je geraakt er zo ook. Hou met die tragere wandelsnelheid ook rekening bij je etappeplanning. Vooral het oostelijk deel, van Nieuwpoort tot de Franse grens, loopt over nogal wat duinenpaden. Waar deze duinenpaden samenvallen met een ruiterpad kan het wandelen wat onaangenaam zijn door de kapotgereden paden. Er zijn op de hele route geen paden bij die aanleiding kunnen geven tot gevaarlijke situaties.
> Wandel je graag in alle rust, ga dan 's winters. Behalve op de wandeldijken ligt de Kustroute er tijdens de wintermaanden vrij verlaten bij, ook op de stranden. Mits aangepaste kledij is deze wandelroute ook tijdens de koude maanden uiterst genietbaar. Op de wandelpromenades vind je hier en daar nog wel een café open om wat op te warmen met een koffie of warme chocolade. Ook de kusttram rijdt 's winters om je weer terug te brengen.
> Uiteraard kan het 's zomers zeer druk zijn op sommige delen van de Kustroute. In de duinen kan het wat zwoegen worden door het warme zand. Gelukkig is er altijd het strand om wat af te koelen en om wandelen te combineren met een verfrissende duik in de Noordzee.
> Heb je bijzondere interesse voor de nog overgebleven natuur aan de kust, dan is de lente de ideale periode. In mei en juni is het buiten de weekends nog relatief rustig aan de kust en in enkele natuurgebieden kun je bijzondere flora ontdekken, zoals een aantal zeldzame orchideeënsoorten.
> Voor deze langeafstandsroute is er dus niet echt een aan- of af te raden wandelperiode, hangt vooral af van je eigen voorkeur.
> Op de wandelkaart van de Kustroute zijn de tramhaltes aangeduid, dat laat je toe makkelijk een eigen etappe-indeling te maken. De uitbating gebeurt door De Lijn. Je betaalt per SMS of koopt een meerrittenkaart. De ticketstations aan de tramhaltes worden enkel tijdens toeristische piekmomenten bemand, behalve in de grotere plaatsen (bvb Oostende Marie-Joséplein).
> De Kust is per trein te bereiken via de stations van Blankenberge, Oostende of De Panne (Adinkerke). Telkens is er tramaansluiting.
> Over de Kustroute bestond sinds 2015 een wandelkaart in harmonica-vorm. Het papier is niet water- of scheurbestendig, best te gebruiken in een plastic-houder dus. Het traject werd ingetekend op Open Street Map en de schaal is voldoende gedetailleerd om bij twijfel over het routeverloop uitkomst te bieden. Over de natuurgebieden en -reservaten en enkele bezienswaardigheden waar je passeert, krijg je een korte uitleg, beperkt tot enkele regels. Makkelijk is ook dat er een aantal extra-faciliteiten zijn aangeduid, zoals de halteplaatsen van de kusttram. Goed aangeduide tussenafstanden vergemakkelijken je dagplanning. De bijhorende uitleg is in drie talen: nederlands, frans en engels. De kaart was te koop bij Grote Routepaden maar is vandaag (met wat geluk) wellicht enkel nog te vinden in sommige toeristische kantoren aan de Kust zelf. Je kunt bij de GR-organisatie ook GPS-tracks downloaden en er is natuurlijk ook nog de gids van GR 5A.
> Er bestaat geen aparte wandelgids van de Kustroute. Wel over de hele Wandelronde van Vlaanderen GR 5A en die is dus maar liefst 570 km lang, goed voor zo'n 25 stevige stapdagen. Daarin is dus ook de Kustroute opgenomen. De meest recente editie van deze gids is van 2021 en behalve een routebeschrijving zijn er ook tientallen detailkaarten in opgenomen evenals andere praktische info. Deze gids is te koop bij vzw Grote Routepaden. Met de aanschaf van de gids steun je ook het werk van tientallen vrijwilligers die ondermeer de bewegwijzering onderhouden.
> Voor de laatste kilometers volg je over zowat 6 km een ander GR-pad, GR 120, ook gekend als GR du Littoral. Dit is een Franse GR die de kustlijn van Noord-Frankrijk volgt maar die tussen de B/Fr-grens en De Panne met twee korte, gemarkeerde trajecten aansluit op het Vlaamse GR-net. De bewegwijzering is identiek aan die van Vlaamse GR-trajecten. De opsplitsing in het Westhoekreservaat is met wegwijzers geaccentueerd.
Kruisende langeafstandspaden
GR 5A Wandelronde van Vlaanderen
GR 5A-Noord is 'het moederpad' van de Kustroute. Ter hoogte van De Panne vervolgt GR 5A-Noord als GR 5A-Zuid. De totale 'Wandelronde van Vlaanderen' is zowat 560 km lang.
GR 120 du Littoral
Franse Kustroute in het verlengde van de Vlaamse Kustroute. Heeft tussen de Franse Grens en De Panne een korte verbinding naar het Vlaamse GR-net, waarvan de Kustroute gebruikt maakt over enkele kilometers.
GR 130 IJzervallei
Grensoverschrijdend GR-pad van 103 km met de rivier IJzer als thema. Vertrekt van bij de bron van de IJzer in het Frans-Vlaamse Buysscheure en eindigt te Nieuwpoort-Bad aan de IJzermonding in de Noordzee. Loopt tussen Nieuwpoort-Ganzepoot en Nieuwpoort-Bad enkele kilometers te samen met de Kustroute.
Wandelnetwerk Kustwandelroute
Wandelnetwerk van de provincie West-Vlaanderen. Loopt grotendeels in een dubbele knooppuntenlijn langs en achter de kustlijn van De Panne tot het Zwin en kan ook gevolgd worden als langeafstandswandeling.
E2
Europese wandelroute Inverness - Nice (4850 km). Geen eigen traject maar loopt grotendeels in het spoor van GR 5. In het noordelijk deel van Vlaanderen wordt het traject van GR 5A en GR 5A Kustroute gevolgd. Tesamen met de Kustroute tussen Oostende en De Panne. E2 is onderbroken te Oostende omdat er geen ferryverbinding meer is met Engeland.
E9
Europese wandelroute Cabo São Vicente - Tallin (5200 km). Geen eigen traject maar loopt grotendeels in het spoor van GR-paden. Volgt de Noordzeekust en Atlantische kustlijn tussen Estland en de zuidwestpunt van Portugal. Zowat de hele GR 5A Kustroute werd geadopoteerd voor E9.



Etappe-indeling en -planning
> We hebben deze langeafstandswandeling opgedeeld in 3 etappes. Oorspronkelijk was het plan om van De Panne naar Wenduine te wandelen omdat de overheersende wind uit het zuidwesten komt. Lekker 'windaf' wandelen. Bleek echter dat er tijdens de voorziene wandeldagen net een noordoostenwind blies. We hebben dus onze routeplanning helemaal omgegooid en zijn vanuit Wenduine beginnen wandelen... Dat bleek achteraf een goeie keuze.
> Aan de Noordzee blaast de wind net een paar beauforts harder, iets om mee rekening te houden dus, tenzij je het ook aangenaam vindt om wat tegen de wind in te beuken bij een stevige bries. Behalve de algemene weersvoorspellingen check je dus ook best vooraf de windcondities.
> We deelden de 65 km lange tocht dus in drie etappes in. Je kan er ook vier of vijf van maken als je er meer zin hebt in een echte slentertocht waarbij je bijvoorbeeld wandelen combineert met enkele uren strandluieren. Onderweg zijn er ook verscheidene mogelijkheden voor een meer grondige verkenning van de kustbezienswaardigheden. Domein Raversyde bijvoorbeeld biedt met zijn drie musea genoeg om vlot een halve dag bezoektijd te vullen. Ook in andere kustplaatsen zijn er talrijke bezienswaardigheden te ontdekken.
> Door de vele haltes van de Kusttram hoef je geen rugzak mee te dragen en kun je bij begin of einde van je etappe weer vlot ter bestemming geraken. Voor de Kustroute kun je je dus op één standplaats baseren. Wil je liever wat sneller gaan en de Kustroute afleggen in slechts twee etappen, vergeet dan niet in je tijdsplanning dat je op de trajecten over duinpaden wat trager vordert dan op verharde paden.
> OK, klaar voor see, sun & swandelen. Met zwembroek en wandelkaart op stap over de Kustroute...
GR + wandelknooppuntennetwerk
Overzet in Oostende
Rietorchis
Parnassia
Garnaalvisser te Oostduinkerke
Over het Noordzeestrand tussen De Haan en Oostende
Kusttram
De Kusttram speelt al meer dan een eeuw een belangrijke rol in het kusttoerisme (postkaart, St-Idesbald)
Kustwandelroute - 65 km