Startpagina > Wandelen > GR14 Parijs - Malmedy
> GR14 zigzagt even door Reuil en klimt dan flink omhoog door de wijngaarden. Het pad klimt onder langs een kasteeltje. Eens de bosrand bereikt is het oppassen. Er missen een paar GR-tekens. Loop langs de bosrand verder en na ongeveer 300 meter links een bospad op. Er zijn hier een paar roze pijlen gespoten tot wit/rood weer over neemt. (Wegpunt N49°05.537’ en E003°48.830’).
> Aan de bosrand aan de andere kant naar rechts, die bosrand volgen over meer dan 1 km, af en toe nogal overgroeid. Langs deze bosrand kan je in juni mooie orchideeën zien. Als GR14 een dennenbos bereikt draait het pad rechts het bos in.
> Bij nat weer is het hier wellicht heel nat, het bos vochtig en de paden af en toe flink overgroeid. Verderop wordt het pad waarover GR 14 loopt erg smal en schaduwrijk, in feite kronkelt het door het struikgewas.
> GR14 bereikt een open plek en loopt daarna ongestoord verder door meer bos. Er is hier bouwafval gestort. Eens daar voorbij wordt het mooier met diepe plassen vol groene kikkers. Ik probeer er een paar te fotograferen maar ze laten zich niet gemakkelijk vangen. Iets verder is een mooie vijver op de linkerkant. Je HOORT de vijver vanop afstand. Hij zit barstensvol kwakende kikkers. Een lawaai van jewelste!
Parijs - Sucy-en-Brie / Sucy-en-Brie - Gretz-Armainvilliers / Gretz-Armainvilliers - Mortcerf / Mortcerf - Coulommiers / Coulommiers - Nogent-l'Artaud / Nogent-l'Artaud - Château-Thierry / Château-Thierry - Dormans / Dormans - Reuil / Reuil - Ay / Ay - Condé-sur-Marne / Condé-sur-Marne - Châlons-en-Champagne / Châlons-en-Champagne - Vitry-en-Perthois / Vitry-en-Perthois - Trois-Fontaines / Trois-Fontaines - Louppy-sur-Chée / Louppy-sur-Chée - Ermitage Saint-Rouin / Ermitage Saint-Rouin - Varennes-en-Argonne / Varennes-en-Argonne - Briquenay / Briquenay - Chémery-sur-Bar / Chémery-sur-Bar - Sedan / Sedan - Bouillon / Bouillon - Naomé / Naomé - Lesse / Lesse - Grupont / Grupont - Saint-Hubert / Saint-Hubert - Champlon / Champlon - Odeigne / Odeigne - Reharmont /Reharmont - Malmedy / *** Variante Saint-Pierremont - Noyers-Pont-Maugis***
Damery
> Damery telt ongeveer 1400 inwoners. Opgravingen bewijzen dat reeds in de Gallo-Romeinse periode Damery een belangrijke nederzetting moet zijn geweest. Er was ook een brug over de Marne. Door zijn strategische ligging was het dorp in de loop van de eeuwen nogal eens het slachtoffer van oorlog en plundering. De meeste huizen hadden ondergrondse kelders en gangen. Terwijl ze nu gebruikt worden voor de stockage van Champagne dienden ze vroeger in de eerste plaats als schuilplaats in tijden van onlusten. Van het middeleeuwse dorp is behalve de kerk nog weinig overgebleven.
> GR14 bereikt een brandweg waarop een hoogspanningslijn loopt. Aan de andere kant van deze weg loopt GR14 verder over een pad dat al snel begint te dalen. Het komt uit aan een uitzichtpunt over Damery en de Marnevallei Er is een picknickplek (bank) en een infobord over de lokale paden en over GR14.
> GR14 gaat naar rechts hier aan de bosrand en al snel naar links, verderop weer rechts. Dalen door wijngaarden. Onderweg 2 X een bron met waterbak, midden tussen de wijngaarden. Verder afdalen naar Damery, richting elektriciteitscentrale. Om in Damery (km 9,4) inkopen te doen recht door lopen voor je links een parkje in draait.
> De tocht van vandaag zal ondermeer langs de allerbeste wijngaarden van de Champagne lopen, de zogenaamde ‘premiers crus’, gelegen rond de dorpen Ay, Avenay en Hautvillers. GR14 zal langs 2 van deze dorpen lopen, het derde wordt tijdens de volgende etappe aangedaan. Ronkende Champagnehuizen, zoals Moët & Chandon en Veuve Clicquot, plukken hier de druiven voor hun befaamde bubbelvocht. In Hautvillers passeren we langs het graf van Dom Pérignon, de man die Champagne groot maakte. Al Champagne wat de klok slaat vandaag dus. Tussen de wijngaarden in lopen we af en toe ook door een strook vochtig bos.
> Wellicht onnodig te stellen dat deze etappe tussen de wijnranken weer erg prettig is. 's Zomers kan het wel warm wandelen zijn tussen de zuiders georiënteerde wijngaarden.
Moët & Chandon-wijngaarden bij Ay
Reuil
Gevlekte orchidee
> Champagne: 'Big bubbles no troubles', maar het eerste deel van deze etappe is de bewegwijzering met witrode strepen hier en daar minder goed. Ook tussen de wijngaarden is het niet altijd evident om de route goed te markeren. Uitkijken dus en de kaart bij de hand houden. Inkopen in Reuil, Damery, Hautvillers en Ay. Bronnen onderweg. Weinig bussen.
Hautvillers en Dom Perignon

> Hautvillers is het dorp waar Dom Pérignon (1638-1715) de ‘méthode traditionelle’ voor Champagne ontwikkelde. Hij wordt wel eens kortweg de ‘uitvinder’ van Champagne genoemd. Dat is niet helemaal juist. Het proces van mousserende wijn was al eerder bekend, eerder als een ongewenst neveneffect bij temperatuurverschillen tijdens het fermentatieproces. Rond 1660 wordt dit soort wijn echter populair, niet in Frankrijk maar in Engeland, waar markies de St-Evremond grote sier maakte met ‘sparkling champaign’. Door het ontstaan van koolzuur ontstond er een grote druk in de flessen waardoor ze meer dan eens ontploften. Dom Pérignon besteedde zijn tijd met het verfijnen van het gistingsproces en het mengen van verschillende oogsten. Concreet liet hij de wijn in de lente na de oogst een volledig tweede gistingsproces ondergaan. Zo komen dus de belletjes in de fles die Champagne zo verschillend maakt van andere wijnen. In die tijd zien we ook het gebruik van een ander type flessen ingang vinden: Dikbuikig, met een hoge hals en afgesloten met een champignonvormige kurk die beter aan de hoge druk weerstond. Uiteraard is het vervaardigingproces veel complexer dan hier even snel uitgelegd. Onderweg langs GR14 krijg je talloze malen de kans om een champagnehuis te bezoeken waar je alles haarfijn uitgelegd krijgt. Frustrerend is wel dat een fles champagne helemaal niet geschikt is om mee te sleuren in je rugzak langs GR14...
Bron tussen de wijngaarden
Onderweg naar Hautvillers
Groene kikker
Bospad tussen Champillon en Ay
Adrienne Lecouvreur

> Damery’s beroemdste inwoner was ongetwijfeld Adrienne Lecouvreur (1692 – 1730). Begin 18de eeuw was ze zowat de bekendste Franse actrice uit die tijd. Na haar armzalige jeugd in Damery verhuist ze met haar vader op 13-jarige leeftijd naar Parijs. Adrienne ontwikkelt al van kindsbeen af een natuurlijke aanleg voor acteren en gedichten reciteren. Op jonge leeftijd al wordt haar talent erkend als uitzonderlijk maar ze heeft het erg moeilijk om door haar eenvoudige afkomst opgenomen te worden in de grote toneelgezelschappen van die tijd. Buiten Parijs krijgt ze echter de kans om in andere gezelschappen te spelen, ondermeer in Rijsel. Haar natuurlijk acteertalent wordt overal geprezen. Tussen al de treurspelen in had Adrienne een rist passionele liefdesrelaties waaruit 2 kinderen werden geboren.
> Op 25-jarige leeftijd vervoegt ze de Comédie Française en verovert ze eindelijk Parijs. Snel wordt ze waanzinnig populair, ze is de koningin van het treurspel. Een tijd lang is ze de maîtresse van Maurits van Saksen, ze zal zelfs nog een kind krijgen van hem. Hun relatie, evenals het theatersucces van Adrienne, wekt jaloezie op in sommige kringen.
> Op 19 maart 1730 sterft Adrienne Lecouvreur in duistere omstandigheden. De meeste bronnen zijn het er over eens dat ze vergiftigd werd. In de latere operaversie van haar leven krijgt Adrienne op het einde van een toneelvoorstelling een ruiker violetten aangeboden. Op en in de ruiker zit echter een giftige vloeistof. De actrice snuift de bloemengeur op en sterft korte tijd later. Dit is maar één van de verklaringen. Over de mysterieuze doodsoorzaak breekt een schandaal uit in Parijs. Algemeen wordt wel als meest plausibele verklaring aangenomen dat Adrienne werd vergiftigd door haar liefdesrivaal, de Prinses van Bouillon. Hoewel ze erg gerespecteerd werd bij de hogere adel viel haar nogal vrije levenswandel niet in de smaak bij de kerkelijke overheid. Die weigerde haar de laatste sacramenten evenals een begraving in gewijde grond.
> Haar dood was een schok in de wereld van de woordkunst in die tijd. Zelfs Voltaire schreef enkele verzen over Adrienne en haar eigen leven zou vanaf 1849 in de Franse theaters worden opgevoerd…als treurspel. In 1902 werd Adrienne’s leven voor het eerst opgevoerd als opera in Milaan en in 1938 volgde ook nog een Franse verfilming.
Grafsteen Dom Périginon in de abdijkerk van Hautvillers
Het koorgestoelte in de abdijkerk van Hautvillers is versierd met fijn gesculpteerd houtsnijwerk
Verstopt GR-teken gemist, 5 km omweg!
Bron in Champillon
Afdalen naar Damery tussen de wijngaarden
Adrienne Lecouvreur (foto Wiki)
Hautvillers, uitzicht over de Marnevallei
> GR14 loopt door een park en aan het andere uiteinde links een asfaltweg op. In de wijngaarden rechts naar de boskam toe. Onderweg weer opletten voor de markering. Het pad daalt even en voor een nieuwe stijging links een parallel bospad volgen over enkele honderden meters. Verder langs de bosrand. Klappeke gedaan met enkele picknickende Fransen. Aan een zwart geverfd kruis rechts richting Hautvillers dat net achter de horizon ligt.
>Aan de abdijmuur rechts, in antiwijzerzin rond de muur van het oude abdijdomein en langs picknickplekken en een uitzichtpunt. Zo bereik je één van de beroemdste champagnedorpen: Hautvillers.
> Wandel in Hautvillers ook even de mooie abdijkerk binnen. Vooraan bij het altaar is de zwarte grafsteen van Dom Pérignon. Verder zijn er relikwiekasten en koorbanken met prachtig houtsnijwerk. Let ook even op de enorme kroonluchter, gemaakt uit de wielen van een wijnpers. Wat er over bleef van de abdij en het abdijpark waar Dom Pérignon ooit leefde en experimenteerde is niet open voor het publiek. Het is eigendom van Champagnehuis Moët & Chandon die hun beste Champagne ‘Dom Pérignon’ noemden.
> Opvallend als je rondwandelt door Hautvillers zijn de tientallen fijne uithangborden aan de gevels, het thema is onveranderlijk de wijnbouw.
> Km 16. In het centrum van Hautvillers is een VVV en een café. Door het dorp en bij het einde van een korte doortocht door een nieuwe wijk, rechtdoor het bos in. GR14 draait via een tunnel onder de weg Reims-Epernay en komt even later aan het dorp Champillon.
> Ik hoop hier in Champillon water te vinden, want de hitte droogt je zo uit. Voorbij de kerk passeert GR14 gelukkig een schitterende bron, La Moutonne. Veel gedronken. Verder omhoog onder de loden zon. De padmarkering was niet zo goed.
> Het pad zigzagt over asfaltwegen in een wijk omhoog en bereikt een ‘kruispunt’ van waar een voor mij onbekende variant op GR14 vertrekt. De hoofdroute loopt naar rechts hier, verder door bos en bereikt wat later het kasteeltje van La Malmaison.
> Een kwartier later een linkse afslag nemen over een pad dat versmalt tot een stenig hol wegje. Bij het bereiken van de bosrand nog even rechtdoor door de wijngaarden. Aan een asfaltweg links meedraaien. Aan de rand van Ay rechts en aan champagnehuis Ayala links. Hier hou ik het voor bekeken vandaag. Tijd om uit te blazen.
> Ongeveer 24 km van de GR14 gewandeld vandaag maar ik heb er wel 30 afgelegd door zoveel verkeerd te lopen.. Veel gedronken (water) om al het vochtverlies aan te vullen, het was in feite veel te warm om door de zongeoriënteerde wijngaarden te wandelen vandaag.
> Opgepast hier in La Malmaison, NIET de GR-tekens ROND dit domein volgen, dit is een pad dat GR14 na 3 km verbindt met GR141. In plaats daarvan langs het kasteeltje lopen, even rechtdoor en dan rechts verder wandelen. Ik ben hier stevig verkeerd gelopen doordat een geverfd teken op een gezaagde stam wat verbleekt was met de jaren.
Ay, Champagnehuis Ayala
GR 14 Parijs - Malmedy (800 km)